wie bouwt er nooit eens luchtkastelen - 1986

Bart Drost maakt in 1986 in opdracht van de gemeente Nijmegen en het comité benedenstad een muurschildering over twee gevelwanden in het steegje tussen de In de Betouwstraat en de Eerste Walstraat in Nijmegen. De schildering is bedoeld om een periode van 5 jaar te overbruggen. In het smalle straatje voorziet hij de ene wand van tekst en flarden van blauwe abstracte vormen. De tegenoverliggende wand laat een structuur van groene bladvormen zien.

Bij de voorbereidingen  is ook het comité benedenstad betrokken, dat in de ontwerpfase het atelier van Drost bezoekt. Drost laat zich inspireren door elementen die in een stad onmisbaar zijn: 'groen', 'speelruimte' en 'lucht'. De wand met groene blaadjes markeert het Kronenburgerpark; de lichtblauwe figuren zijn de restvormen van jongensfiguren die Drost uit multiplex zaagde voor zijn tentoonstelling 'een voetbaldveld' in 1985. De groene kant 'overvol', de blauwe kant 'maagdelijk leeg'.


Tijdens de uitvoeringsfase dreigt een deel van de maagdelijk lege muur als het ware 'buiten beeld' te vallen. Drost ervaart dit als een manco in het ontwerp en hij besluit de tekst 'wie bouwt er nooit eens luchtkastelen' toe te voegen: een verzuchting, een hoop, een wens. Dat we blijven geloven in de mogelijkheid dromen te verwezenlijken. Deze toevoeging werd door de opdrachtgever aanvankelijk geweigerd, zie onderstaande notities.


De schildering wordt door de jonge graffiti-gemeenschap in Nijmegen daarentegen goed ontvangen en ze besluiten er niet overheen te spuiten. Met het verstrijken der jaren echter wisselt de graffiti-groep van samenstelling en voegen onverlaten hun eigen symbolen/teksten/graffiti aan de schildering toe. Om de pakweg 5 jaar restaureert Drost de muur met de blaadjes en laat = als ware het klimop - de blaadjes welig over de illegale schilderspraktijken heen groeien.


                                                                                     


In 2012 krijgt Drost de opdracht om de muurschildering op de crèmekleurige wand met tekst aan te passen: men stoort zich aan de vele graffitispreuken waarmee de oorspronkelijk maagdelijke muur inmiddels is bezoedeld. Drost schildert er in legergroen een aantal jongensfiguren op, geïnspireerd op figuren die eerder meespeelden bij 'een voetbalveld'.


                                                                        


In 2019 wordt het kunstwerk door de eigenaar van het pand met de bladerwand definitief om zeep geholpen: hij verft een baan van 2 meter hoog zwart en na enige tijd laat hij daar een reclame in graffitistijl op aanbrengen.

            

                                                                           

                                                                          

.

Next

een bizarre ontwikkeling

Uitvoering en oplevering van de muurschildering ging het niet van een leien dakje, getuige uitsnedes uit  Drosts privé-correspondentie met B, zijn Duitse boezemvriendin:


Nijmegen  12/6/86           

  
-- Maandag aanstaande begint het schildersbedrijf aan de voorbehandeling van de muren. Donderdag breng ik de Blauwen er op aan. Dus dat gaat door. Alles volgens plan. De week erop komen de Bladeren aan de beurt. Ik hoop dat het karwei over twee weken geklaard is. Misschien goed om eens een tijd de kurk op de fles te houden. Dat is zeker raadzaam zodra ik de muurschildering ga uitvoeren. Immers op een 10 meter hoge steiger moet je niet wankelen!

Nijmegen  17/6/86                                  

-- Zo meteen ga ik naar de muren kijken. Het bedrijf is vandaag begonnen. Met een smalle steiger en dat is lastig. Nu heb ik steeds hulp nodig bij het verplaatsen ervan.

Nijmegen 26/6/86
                        

-- De muur.  Alle blaadjes staan er nu op. 6 dagen werken, 8 uur per dag. Het is wondermooi geworden. Morgen komen de Blauwen erop. En zaterdag de tekst. Die is nieuw, want er moet iets bij. Bijna niemand weet er nog van want het staat niet in het ontwerp. Er komt op de muur te staan:    

        
wie bouwt er
nooit eens
luchtkastelen


In gouden letters. Een aardige schildersjongen doet dat voor me. F150,-. Zwart. De muurschildering krijgt een officiële opening. Voor de kinderen komt er een luchtkussen. Om in te springen. Een plastic kasteel van 4 x 4 meter. F225,-. Op woensdagmiddag. Mét limonade!


Nijmegen 1/7/86                    

-- De muurschildering! Er is een heel gedoe omheen gaande. Een rel! De buurtcommissie en de gemeenteambtenaar kunnen niet verdragen dat ik een tekst op de muur heb geschreven. En het aantal Blauwen zou niet voldoende zijn. Vanmiddag heb ik met hen gesproken op het gemeentehuis. In één uur tijds ben ik wel 12 keer enorm kwaad geworden. Het komt er op neer dat zij vinden dat het afgeleverde werk te zeer afwijkt van het ontwerp. Dat vind ik natuurlijk  helemaal niet. Ik heb hen gezegd dat als ze het werk niet goed vinden, dat ze mij dan maar geen honorarium moeten uitbetalen. Er zal zich nu een commissie over dit alles gaan buigen. Door al dit gezeik is de 'opening' nu ook uitgesteld. Als het moet dan huur ik zelf wel op een goede dag een luchtkasteel. Dan geef ik privé een feestje voor de kinderen. Tiswat. En dat terwijl de muren mooi, helder en zuiver zijn. Maar hoe ze er nu mee omspringen, dat is werkelijk schandalig. 'wie bouwt er nooit eens luchtkastelen'?

Nou ik wel! Hoe dan ook, het is goed dat ik dit werk gemaakt heb. Ik weet niet hoe dit alles af zal lopen. Het zal me ook een rotzorg wezen. Ze zien maar. Ik heb naar mijn maatstaven de opdracht goed volbracht. Genoeg hierover. Ik heb vandaag acht dia's genomen van de muren. Alles ligt dus vast.


Nijmegen 16/8/86                       

-- Gisteren ben ik op het gemeentehuis geweest met (alweer) een gesprek over de muurschildering. De commissie zeurt maar door. Ik ben zo duidelijk als maar zijn kan. Is de muur volgens hen niet goed, dan betalen ze maar niet uit! Afijn. Ik merk dat ik sterk in mijn schoenen sta.

Nijmegen 18/10/86          

-- De gemeente betaalt de muurschildering!


terug naar archief

Next

Bart Drost

vrij kunstenaar

Graafseweg 183a
6531ZR Nijmegen